Hij is wel echt een ‘ouwetje’, de ruim 28,5-jaar oude Kay (Reitse 272 uit de beroemde merrie Puck Ster Peferent v. Oepke 266). Zijn hoofd is grijs en zijn benen zijn stram. Toch is hij nog fris en fruitig in zijn hoofd, vertelt eigenaresse Bets Mooijman uit het Groningse Opende.
In 2001 kocht Bets de toen 8-jarige Friese hengst, een fokproduct van de familie Wijnstra uit Marssum en het eerste veulen van hun Puck. ‘Hij kreeg als enige veulen de naam ‘Freark fan Fjildsicht’, maar omdat die stalnaam al bleek te bestaan, ging hun fokkerij verder als ‘fan ‘t Fjildhûs’, weet Bets. ‘Dat Kay geen Freark heette, had ermee te maken dat hij ooit het verkeerde papier meegekregen heeft. Tijdens een controle bleek zijn tongnummer niet te corresponderen met het nummer op het papier. Maar ja, toen bleef zijn roepnaam gewoon Kay.’
Buitenritten
Allereerst werd Kay geruind, omdat Bets geen hengst wilde. ‘Ik viel voor zijn mooie kop en zijn uitstraling. Ik was maar een gewone recreatieruiter en had helemaal geen ambitie om hem in de sport uit te brengen. Fijne buitenritten maken, dat leek me heerlijk.’
Al kon Bets heel goed overweg met Kay en liet hij zich braaf rondsturen in de buitenbak, hij bleek niet zo gemakkelijk te hanteren zodra hij het erf af was. ‘Hij was ongelooflijk kijkerig en voelde zich totaal niet op zijn gemak op de weg. Overal zag hij spoken. Die mooie buitenritten maken, dat is er dus nooit van gekomen. Hij was ook betuigd, maar omdat hij niet verkeersmak was, hebben we hem nooit ingespannen. Het bleef bij dressuurmatig trainen in de bak.’
Familiepaard
Was Kay dus op de weg een ongeleid projectiel, thuis is hij een geweldig paard. ‘Mijn neefjes en nichtjes waren dol op hem. Als ze bij ons waren, droeg Kay hen eindeloze rondjes geduldig op zijn rug. De hele familie mocht erop, hij vond al die aandacht heerlijk. Zelfs mijn oma van 80 heeft wel eens in het zadel gezeten!’
Rondjes rijden, al is het in stap, hoeft Kay niet meer. Hij loopt nu in de wei met zijn vriendinnen. ‘Daar laat hij nog altijd zien dat hij vol levenslust is. Hij trekt eens een sprintje en maakt bokkensprongetjes. Kijkerig, dat is hij nog steeds. Als ik kuil in de wei gooi, snurkt hij alsof er weet-ik-niet-wat aan de hand is. Terwijl de rest allang lekker staat te knabbelen, bekijkt hij vanaf een afstandje of het allemaal wel veilig is … Raar paard!’, vertelt Bets vertederd.
Slobber
Zijn koppie begint grijs te worden, maar zijn bovenlijn is nog aardig strak. Bets: ‘Hij heeft natuurlijk niet hard hoeven werken, maar hij ziet er nog heel goed uit voor zijn leeftijd. Het is afwachten hoe hij zich houdt in de winter. Ik maak het hem zo comfortabel mogelijk. Zijn gebit is slecht, dus hij krijgt slobber. De tandarts kan niets meer voor hem doen, omdat sederen een risico betekent.’
Het onderhoud van zijn hoeven is een beetje hetzelfde verhaal. ‘Hij kan niet zo lang op drie benen staan, en het optillen van zijn rechter achterbeen is een probleem. Wat hij nog wel kan, is een kunstje dat ik hem ooit geleerd heb: ‘voetje geven’ alsof hij een hond is. Hij legt dan bij wijze van spreken zijn hoef in mijn hand. Een heel grappig gezicht.’
Waarschuwing
Een anekdote van jaren geleden vergeet Bets nooit weer: ‘Ik was met de vloer van de bovenverdieping bezig. Het was warm en ons raam stond open. Kay liep samen met twee Shetlandmerries en een veulentje in het land achter ons huis. Op een gegeven moment hoor ik hem hinniken; hij hield maar niet op. Het was net alsof hij me riep. Toen ik ging kijken, zag ik dat het veulentje met één been vastzat. Een tijd later gebeurde er nog eens zoiets; ook toen “waarschuwde” Kay me toen een pony van de buren in de sloot terechtgekomen was. Dus als hij zo hinnikt, neem ik altijd even een kijkje.’
‘Ondanks dat hij al twintig jaar bij ons woont, blijft hij ons verbazen’, aldus Bets. ‘Ligt er maar iets verkeerd of is er iets anders dan hij gewend is, dan loopt hij meteen te blazen en te snurken. Ook al is het iets wat hij al vaak gezien heeft.’
Nuchter?
Bets: ‘Ik ben heel realistisch en weet dat Kay er binnen afzienbare tijd niet meer zal zijn. Omdat we hem al zo lang hebben, ken ik hem van binnen en van buiten en zal ik het merken als hij geen plezier meer in het leven heeft. Dan is het tijd om afscheid van hem te nemen.’
‘Tegen die tijd hoop ik dat ik zo nuchter kan reageren als ik het nu laat klinken. Als het genoeg geweest is, laten we hem inslapen’, besluit ze. ‘Missen zal ik hem zeker, maar dat is het enige wat je voor je maatje kunt doen.’
CD voor Phryso
Foto’s: Renate IJtsma
