Het is alweer vrijdag 1 mei. Eindelijk kan ik nu zeggen dat ons eerste veulen van dit jaar deze maand komt. Zo spannend en zo leuk! En niet alleen dat, mondjesmaat worden de coronaregels ook een klein beetje versoepeld. Laten we hopen dat dit goed gaat en dat er snel meer versoepelingen komen. Wij zijn gelukkig nog steeds klachtenvrij en veel bij de paarden. Iedere dag kijk ik nu even naar het uier van Nanja. Dat begint zich al goed te ontwikkelen. Nanja heeft altijd een groot uier met enorme spenen. Het veulen van Roza verwachten we omstreeks negen juni. Roza heeft een veel kleiner uier, ook dit verschilt dus enorm per merrie. In de laatste week van de dracht maak ik iedere dag een foto van het uier om de ontwikkeling te volgen. Daarnaast letten we extra op de merries. Hessel en ik drinken koffie achter in de stal, met de deur naar het land open. Hier hebben we mooi zicht op de merries en kunnen we ze goed observeren.
Observeren van merrie en veulen
Als het zover is en het veulen is geboren, is het observeren van de merrie met veulen niet alleen prachtig maar ook heel belangrijk. Het veulen moet binnen een uur na de bevalling kunnen staan. Dit gaat met vallen en opstaan, maar na een uur staat het, al dan niet wankelend. Vervolgens moet het veulen binnen twee uur gaan drinken. De nageboorte moet uiterlijk na zes uur van de merrie afkomen, maar dat is echt maximaal! Hoe eerder hoe beter.
Dan is de eerste ontlasting van het veulen belangrijk. De eerste ontlasting noemen we darmpek en is donker van kleur en behoorlijk stevig. Het veulen moet er behoorlijk voor persen om dit darmpek kwijt te raken. Soms moet het veulen zo hard persen dat hun urineblaas kan scheuren: een blaasruptuur. Een blaasruptuur komt vaker voor bij hengstveulens en minder vaak bij merrieveulens. Dit heeft te maken met de stand van het bekken. Als je ziet dat een veulen het niet redt om de ontlasting op eigen kracht kwijt te raken dan moet je de dierenarts inschakelen. Deze zal proberen het veulen te helpen met behulp van klysma’s. Zodra de zwarte darmpek van het veulen is afgekomen zal de eerstvolgende ontlasting veel dunner zijn. Deze is gevormd uit de moedermelk en is veel geler en soms wat oranje van kleur.
Eerste mest: darmpek
Hoe eerder en vaker het pasgeboren veulen drinkt hoe sterker de darmperistaltiek wordt en zal meehelpen om de keiharder darmpek af te drijven. Hessel heeft ooit een pekmassa, die letterlijk zo hard als steen was en niet te verwijderen was met laxerende klysma’s, met een verlostang -gebruikt bij teven- uit de endeldarm gekregen. Onze veulens worden om meerdere redenen geboren in de bak. Ook dit is er één van. Het zand is mooi wit en schoon, zo kunnen we de ontlasting van het veulen goed in de gaten houden.
Als de merrie met veulen, na een aantal dagen in de bak, naar het land gaat, blijft het ook erg belangrijk om ze goed in de gaten te houden. Diarree komt heel veel voor bij veulens. Driekwart van alle veulens heeft al voordat ze een half jaar oud zijn te maken gehad met diarree. Diarree is gevaarlijk. Het veulen droogt uit en wordt zwak, waardoor het minder gaat drinken en zo in een vicieuze cirkel komt en steeds zwakker wordt.
Kijken naar en genieten van het nieuwe leven
Naast dat het medisch gezien dus belangrijk is om goed naar het veulen te kijken en het goed te observeren op gedrag, is het natuurlijk heerlijk om te zien hoe die kleine door het land rent, de meest gekke bokkesprongen maakt en alles voor het eerst ontdekt. De eerste paar keer naar buiten met mama is voor een veulen al een hele happening. Het is het mooiste wat er is: kijken naar het nieuwe leven. Het veulen ontdekt dat hij heel hard kan lopen en als een soort van ‘race eend’ door het land gaat. Jobke, ons veulen van afgelopen jaar. was hier een ster in. En niet alleen in hard rennen, hij was nog maar een paar dagen oud toen hij de piaffe begon te oefenen (foto). Wat hebben wij van hem genoten. Wat een vrolijk, lief ding was het. Het was vertederend om te zien hoe ze aan het eind van de dag voor de deur stonden. Jobke kon dan bijna niet meer op zijn benen staan zo moe (foto Roza met Jobke). Vervolgens op stal viel hij dan ook direct als een blok in slaap.
Relaxte paarden
Wie van de week ook zo omviel van de slaap was Wietse. Het was afgelopen week natuurlijk prachtig weer en net als wij genoten de paarden er ook van. Heerlijk relaxed stonde ze buiten. Mijn ruin Wiebe was al lekker gaan liggen en Wietse -een vijfjarige ruin van Hessel- lag er naast. Terwijl ik naast ze zat liet Wietse zich helemaal gaan: hals plat op de grond, tanden bloot en snurken maar haha geweldig!! Op en top relaxte paarden. Hopelijk blijft ook alles relaxed met Nanja en Roza in de laatste weken van de dracht. Het aftellen is voor mij nu echt begonnen en we kijken uit naar de bevalling, maar nog veel meer naar de tijd erna. Het knuffelen, het genieten van het nieuwe leven…. ik kan niet wachten. Gelukkig is Hessel een stuk rustiger, er moet er toch één zijn die rustig blijft. Maar ook bij hem zie ik glinstering in de ogen wanneer we het over de veulens hebben, hij kijkt er ook enorm naar uit!!! We wachten weer af….
24 april
Blog-Ester: iedere merrie haar eigen draagtijd (met video)
17 april
Blog-Ester: opvoedtips voor jonge veulens (met video)
10 april
Blog-Ester: het belang van biest, schone navels en een vlotte nageboorte
4 april:
Blog-Ester: nog even in het vierspan én nog een paar weken geduld (met video)
27 maart:
Blog-Ester: veulenkeuringen, hengstenkeuze en het beste inseminatiemoment
20 maart
Blog-Ester: modderbad, driespan en coronavirus
13 maart
Blog-Ester: van één naar twee veulens (met video)
6 maart
Blog-Ester: 8 en 9 maanden drachtig
28 februari
Blog-Ester en haar veulens
Blog: Jobke-fokker Ester deel haar veulen avonturen