De eikenprocessierups komt al minstens tien jaar in Nederland voor, maar niet eerder verschenen er in de media zoveel berichten over de hinder die deze rups bij mens en dier zou veroorzaken.
Opname brandharen door grazen
Drs. Linda van den Wollenberg is sinds 2013 als internist verbonden aan de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD), afdeling Paard. Van den Wollenberg wil enige nuancering aanbrengen in alle klachten die de brandharen van de eikenprocessierups volgens de berichten teweeg zou brengen bij paarden: ‘Wat bij paarden tot nu toe het meest gemeld wordt, is dat het slijmvlies in de mond geïrriteerd is door de opname van de brandharen van de rups bij het grazen. Symptomen die dan gezien kunnen worden zijn overmatig speekselen, het hoofd kan opzetten en er zijn eventueel slikproblemen. De brandharen hebben weerhaakjes waarmee ze vast gaan zitten in bijvoorbeeld de mond en slokdarm, en mogelijk ook in longen of darmen. Hier kunnen ze lokale irritatie veroorzaken.’ Van den Wollenberg wil een kanttekening plaatsen bij de uitspraken dat een paard koliekverschijnselen en/of diarree zou krijgen van brandharen in het darmstelsel: ‘Een verband tussen de aanwezigheid van brandharen en koliekverschijnselen of diarree is tot op heden niet hard aangetoond. In welke mate een paard last heeft van de brandharen, verschilt van dier tot dier. Het hangt ervan af hoeveel brandharen een paard heeft binnen gekregen en hoe gevoelig het paard hiervoor is.’
Geen meldingen in Europa
Vanuit Amerika en Australië kwamen berichten dat er brandharen van bepaalde rupsen bestaan die abortussen bij merries zouden veroorzaken. Uit navraag bij het Kennis- en adviescentrum dierplagen (KAD) blijkt dat in Europa geen meldingen zijn gedaan van abortussen bij merries of geboorteafwijkingen bij veulens. Van den Wollenberg: ‘In de wetenschappelijke publicaties die tot nu toe zijn verschenen in Amerika en Australië gaat het om een ander soort rups en een andere boom. In recentere publicaties uit Australië betreft het een rups die verwant is aan de processierupsen zoals deze in Europa voorkomen. Dieren en planten in Australië en de Verenigde Staten zijn in het algemeen afwijkend van de planten en dieren in Europa. Er zijn in Europa in de wetenschappelijke artikelen geen gevallen beschreven van ernstige gevolgen voor drachtige merries en hun foetus door de brandharen van de eikenprocessierups.’
