In de online masterclass voor Jong KFPS-leden ging Paardendierenarts Iris van Gulik in op hoe je kolieksignalen bij je paard kunt herkennen zodat je op tijd kan ingrijpen om erger te voorkomen. Juist Friese paarden zijn er erg goed in om pijn te verbergen en laten vaak te laat zien dat er iets aan de hand is.
Wat is koliek?
Iris begint met uit te leggen wat koliek eigenlijk is: een verzamelnaam voor buikpijn. Er zijn veel verschillende soort koliek: een verstopte darm, maagzweren, ontstekingen, verdraaiingen of instulpingen van of in de verschillende onderdelen van de darmen: de dunne, blinde of dikke darm.
Snel ingrijpen belangrijk
Koliek is na ouderdom de grootste doodsoorzaak bij paarden en daarom is het extra belangrijk om het te voorkomen of in elk geval zo snel mogelijk te herkennen. Want hoe eerder je als eigenaar ingrijpt en de dierenarts inschakelt, hoe groter de kans dat het gevaar snel geweken is.
Signalen van koliek
Iris beschrijft alle kolieksignalen aan de hand van video’s waardoor een duidelijk beeld ontstaat van zowel milde als ernstige signalen. Ze leert de deelnemers ook subtiele pijnsignalen aan het hoofd herkennen.
Koudbloed
Een koudbloed, zoals een Fries paard, is nog wat harder dan een hoog in het bloed staand paard en zal niet zo snel laten zien dat hij pijn heeft. Iris laat een filmpje zien van een Friese merrie met koliek.
‘Bij een Fries paard ziet het er “van de buitenkant” wellicht niet ernstig uit. Je ziet dat hij zich niet lekker voelt, maar denkt misschien: “Hij is niet helemaal zichzelf, maar ’t valt wel mee.” Maar van binnen kan het flink mis zijn’, geeft Iris aan. ‘Bel dus op tijd de dierenarts.’
Andere aanwijzingen die duiden op koliek
Er zijn nog andere aanwijzingen die kunnen duiden op koliek: Iris gaat hier tijdens de masterclass uitgebreid op in en laat de deelnemers door andere ogen naar een paard kijken.
Zandkoliek voorkomen
Iris besteedt veel aandacht aan zand in de mest, omdat juist in deze periode, nu er weinig gras op de wei is, veel zandkoliek voorkomt. De kans is immers groter dat je paard bij het zoeken naar de weinige grassprietjes zand naar binnen krijgt.
4% krijgt koliek
Tot slot nog wat cijfers over koliek: 4% van de paarden krijgt koliek. Bij 2 tot 10% van de koliekgevallen is een operatie nodig; 50 tot 70% overleeft de operatie. Friese paarden hebben een slechtere prognose bij een koliekoperatie en dat heeft onder andere te maken met vaak te laat ingrijpen. Iris onderstreept nogmaals hoe belangrijk het dus is om de signalen die op koliek wijzen te herkennen!
Voorkomen van koliek
Het goede nieuws is dat 80% van de koliekgevallen te voorkomen zijn. Je hebt dus zelf voor een groot deel in de hand of je paard koliek krijgt! Iris heeft een online cursus gemaakt voor paardeneigenaren, waarin je precies leert hoe je koliek bij je paard kunt voorkomen. Deze cursus is te vinden op haar website.
Er komen veel vragen tijdens en na de presentatie. Over een paard dat “gewoon” graag zand eet, over ruwvoer, over gebitsproblemen, over mineralen en vitaminen… het geeft aan dat de zo’n 65 deelnemers bijzonder geïnteresseerd waren in Iris’ verhaal en haar expertise. Een heel interessante en leerzame presentatie!
Over Iris van Gulik
Iris van Gulik is al veertien jaar paardendierenarts en helpt eigenaren graag met veterinaire problemen bij hun paard. Daarnaast vindt ze het heel belangrijk om problemen bij paarden te voorkomen! Dit doet ze door het delen van haar kennis op haar instagramaccount @paardendierenarts_irisvangulik.
In “De Paard&Gezondheid Podcast” bespreekt ze wekelijks met Aimée de Rooij een ziekte die bij paarden voorkomt, of andere (veterinaire) kwesties. Daarnaast zijn via haar website www.irisvangulik.nl verschillende online cursussen te volgen.
CD voor Phryso
Foto: Istockphoto
