De Friese paardenfokker Ester Postmus houdt een blog bij met allerlei wetenswaardigheden rondom de drachtige merries die ze samen met oud-dierenarts Hessel Neijenhuis heeft. Ze schrijft over van alles rondom de fokkerij, het veulenen en natuurlijk de veulens zelf. Fokkerij ‘De Hesterhoeve’ is gevestigd in Lettelbert, provincie Groningen. Dit jaar verwachten ze twee veulens. Het afgelopen jaar is haar veulen Jobke bekend geworden op social media.
Het paasweekend ligt alweer achter ons. Wat was het prachtig weer en daar word je toch wel een beetje vrolijk van in deze coronatijd waar we allemaal een weg in proberen te vinden. Vrolijk worden wij natuurlijk in ieder geval altijd van onze paarden, waar we gelukkig nog steeds onbeperkt van kunnen genieten. Hessel is druk bezig geweest met het herstellen van een aantal palen in het land want zaterdag haalt hij Nanja op!!! Marieke, de dochter van Hessel, heeft super goed met haar gezin voor Nanja gezorgd! Maar nu is het tijd om thuis te komen want over 4 weken moet ze bevallen van haar veulen. Berber zit nog steeds met haar voet, dat schiet nog niet echt op. Maar ook zij is af en toe op stal en geniet van haar paarden en de honden. Ik ben druk met het rijden van mijn ruin Wiebe en tussendoor ben ik nog even met Roza bezig geweest.
Regelmatig beweging
Ze is inmiddels over de 9 maanden drachtig en alles gaat goed. Ik probeer haar nog regelmatig beweging te geven door middel van longeren. Dat ze in goede conditie blijft, is goed voor haar. Dat zal haar straks helpen bij het veulenen. Roza is een hele voorwaartse merrie met hele ruime gangen. Aan haar manier van bewegen kan je echt zien dat ze een Stermerrie is. En niet alleen in Roza zit genoeg beweging! Nadat ik haar had uitgestapt en terug had gezet in het land was haar veulen (v Jeahnnes 484) blijkbaar wakker geworden van het draven. Ik kon op minstens 5 meter afstand zien hoe druk het veulen aan het bewegen was! Als hij/zij net zo gaat bewegen als mam en pap dan komt dat helemaal goed!! Haha, nou ja het belangrijkste is natuurlijk dat het gezond is.
Snel opvoeden
Als het veulen geboren is beginnen wij zo snel mogelijk met opvoeden. Het zijn maar een paar basisdingen waar je direct mee kan beginnen, maar waar je later heel veel profijt van hebt. Al een paar uur na de geboorte krijgt het veulen een halstertje om. Dit is best nog een hele klus en kan je het beste met zijn tweeën doen, tenminste als je het buiten doet. De één houdt het veulen vast en de ander doet het halstertje om. In ons geval met Jobke ging dit nog niet zo makkelijk. Jobke zat vanaf dag één vol beweging en wat is zo’n veulen al sterk na een paar uur. Om het toch te laten slagen had ik de hulp van mijn vriend Henk ingeschakeld. Nou is Henk niet de kleinste en best sterk, maar zelfs hij had er moeite mee om Jobke in bedwang te houden… Het handigste is om één arm om de hals van het veulen te slaan en de andere om zijn middel en ondertussen de neus van het veulen dicht bij het hoofd van de merrie te houden, dit geeft rust. Toen Henk Jobke in de “houdgreep” had kon Hessel vervolgens het halstertje omdoen en ik maakte hier natuurlijk een foto van. Het begin van een lange reeks films en foto’s van Jobke.
Meelopen en vaststaan
De volgende dag hebben we Roza met Jobke uit de bak gehaald en even naast elkaar op de poetsplaats vast gezet. De eerste keer was dit een hele “happening”, maar wel belangrijk om al snel mee te beginnen. Eerst moest Jobke meelopen aan het halstertouw, het beste kan je het touw om het veulen heen slaan zodat je druk op zijn billen kan uitoefenen. Het veulen leert dan al om met druk om te gaan. Dus meewerken betekent geen druk. Ditzelfde geldt voor het vastzetten op de poetsplaats. Roza stond mooi stil, maar Jobke hing zichzelf bijna op… pffffff….. vreselijk wat een gedoe. Terwijl ik zorgelijk dit hele tafereel stond te bekijken zei Hessel met een glimlach “laat maar even Es, Jobke moet leren wat druk van het halster is, druk achter de oren, laat maar even gaan.” En inderdaad binnen een paar minuten gaf Jobke het op en stond keurig stil aan een gebogen touw. De dag erop was het al geen probleem meer. Dit zijn al de beginselen van “wijken voor druk” wat voor een paard als een rode draad door zijn leven zal lopen en de basis is in de trainingen. Het rustig vaststaan op de poetsplaats is belangrijk. Op deze manier kan je het veulen niet alleen van alles leren zoals hoefjes geven, borstelen, wijken voor druk maar ook kan je zijn navel controleren: droogt ie mooi op en komt er geen infectie bij zoals onder andere tetanus, een zeer gevreesde navelziekte.
Enten tegen tetanus
De tetanusbacil kan bij pasgeboren veulens via de navel binnenkomen, of via diepe wonden. Als het bacil is binnengedrongen geeft het een kramptoestand van allerlei spieren, zelfs van de ademhalingsspier, waardoor ademnood optreedt. Tetanus is vreselijk om te zien en heeft bijna altijd een dodelijke afloop. Al onze paarden worden om de twee jaar ingeënt tegen de ziekte. Dit geeft een immuniteit van tenminste 5 jaar. Onze paarden zijn daardoor super immuun en de merries geven via de melk veel antistoffen aan hun veulen gedurende. Het veulen is daarmee in ieder geval drie maanden beschermd tegen tetanus. Deze bescherming heet passieve immuniteit. Het veulen moet na deze drie maanden zelf worden geënt, tenminste twee maal. Deze bescherming heet dan actieve immuniteit.
Wennen aan stroom
Het veulen wordt dus al goed inwendig beschermd door de merrie. Maar buiten liggen natuurlijk ook genoeg gevaren. Wij hebben ons land afgezet met twee banden wit lint waar stroom op staat. Aan het scheidingslint in het midden van het land binden we witte draden. Zo kan het veulen het goed zien en zal niet onder of door het lint heen vliegen als het voor het eerst buiten is. Wij blijven bij het veulen en de merrie totdat het veulen snapt dat er op het lint stroom staat. Meestal gaat dit vrij snel. Veulens zijn nieuwsgierig en zullen toch even gaan snuffelen bij het lint en krijgen een tik, hierna komen ze er niet meer bij in de buurt. Verder moet het land vrij zijn van scherpe voorwerpen of andere gevaarlijke obstakels. Door dit alles vaak te controleren hou je het niet alleen veilig, maar kan je ook een hele mooie band opbouwen met je veulen. Met Jobke speelde ik heel veel met de bal en als ik dan even geen tijd had omdat ik de mest uit het land ging scheppen probeerde hij me zelfs op zijn manier te helpen! Wat een geweldig veulen was het, als onze veulens van dit jaar ook maar een tiende van het karakter van Jobke hebben, ben ik al gelukkig!!!
10 april
Blog-Ester: het belang van biest, schone navels en een vlotte nageboorte
4 april:
Blog-Ester: nog even in het vierspan én nog een paar weken geduld (met video)
27 maart:
Blog-Ester: veulenkeuringen, hengstenkeuze en het beste inseminatiemoment
20 maart
Blog-Ester: modderbad, driespan en coronavirus
13 maart
Blog-Ester: van één naar twee veulens (met video)
6 maart
Blog-Ester: 8 en 9 maanden drachtig
28 februari
Blog-Ester en haar veulens
Blog: Jobke-fokker Ester deel haar veulen avonturen
